Fatura Hukuken Ne Anlam İfade Eder?
Fatura Türk Ticaret Kanununda bir malın ve/veya hizmetin karşılığında malın ve/veya hizmetin cinsini, adedini, fiyatını ve vasfını gösteren bir belge olarak tanımlanmıştır. Fatura muhteviyatı itibarı ile Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu kapsamında ayrıntılı olarak yer almıştır.
Faturanın Vergi Hukuku bağlamında anlamı ticari alım-satımların vergilendirilmesi hususunu açıklaması iken Türk Ticaret Kanunu ve Borçlar Kanunu kapsamında verilen malın veya hizmetin açıklamasını göstermesi bakımından önemlidir. Bu itibarla ticari işlemlerin sağlıklı olarak yürümesi doğru Fatura düzenlenmesiyle paralellik gösterir.
Tüm firmaların ve kobilerin vermiş oldukları mal, hizmet karşılığında fatura düzenlemeleri zaruri olduğu kadar kendi menfaatlerinedir
Hukuki hakların korunması bağlamında özellikle tacirlerin yazılı delillere sahip olması çok önemli olup hukuki ihtilafların hallinde asıl olanın ticari defterler ve içerikleri olduğu unutulmamalıdır.
FATURA KONUSUNDA 10 ALTIN KURAL
1- Hiçbir alım-satım işlemi faturasız ve sevk irsaliyesiz yapılmamalıdır.
2- Fatura bedeli önceden ödenmiş ise alt tarafı kaşelenerek ve imzalanarak kapalı olarak düzenlenmeli, bedeli ödenmemiş faturalar ise üst tarafı kaşelenerek ve imzalanarak açık fatura olarak düzenlenmelidir.
3- Fatura teslimi, elden bir suretinin karşı tarafça yetkilisi tarafından imzalanması suretiyle verilmesi veya iadeli taahhütlü mektupla kartın üzerine faturanın numarası ve adı yazılmak kaydıyla yada noter aracılığıyla teslim edilmelidir.
4- Faturada mutlaka fatura konusu hizmet/mal ayrıntılı olarak yazılmalıdır.
5- Faturanın üzerinde yazılı olan ve başlı başına vade farkına belirli oranda faiz ödenir kaydı geçersiz olup ancak ve ancak bir sözleşmeye dayanan ticari ilişkilerde özel faiz oranı uygulanabilir.
6- Faturalarda ve sözleşmelerde mal veya hizmeti satın alan gerçek veya tüzel kişi olarak, mümkünse kaşe ile birlikte ayrıca belirtmek gerekir. Örneğin “erkan pastanesi” veya “kartal güvenlik” ya da “huzur organizasyon” gibi ibareler Türk hukuk sisteminde bir kişiyi (gerçek/tüzel) ifade etmez. Bu sebeple faturanız hukuken geçersiz kalabilir.
7- Siparişleri mutlaka yazılı olarak almaya, sipariş tesliminde mutlaka teslim fişi imzalatmaya ve karşı taraf malı teslim almaktan imtina ettiği takdirde bunu belgelemeye (noter kanalı ile veya tutanak düzenlemek suretiyle) çalışınız.
8- Mal teslimlerine ilişkin kesilen irsaliyelere malı teslim alan kişinin, şirket yetkilisinin veya SSK’lı bir personelinin mutlaka adı soyadı ve imzası alınmalıdır. Ambar fişleri bu anlamda geçerli bir teslimi ispat edemez.
9- Verilen mal eğer bir seri numarasına sahipse ve/veya ayıredici bir özelliğe sahipse mutlaka seri numarasının veya ayırd edici özelliğinin faturada belirtilmesi gereklidir.
10- Alınan bir malın ve/veya hizmetin karşılığı firmanıza gönderilen faturanın mahiyetinde eksiklik veya yanlışlık var ise 8 gün içerisinde noter kanalı ile yazılı olarak faturanın içeriğine itiraz edilmesi gereklidir. Aksi takdirde fatura içeriği kabul edilmiş olur.